Pasport:Korrespondent: Şalverova Fadme Seydametovna
Respondent: Osmanova Emine Şerfe
Doğulğan yılı: hatırlamay
Doğulğan yeri: Sudaq, Taraqtaş
Yazılğan yılı: 2017
Münderice:
-Sudaqtaki Taraqtaş köyünin evvelki durumı haqqında;
-Köy lağapları;
-"Oğlum olsa bir baqtır" aynenisi.
Babamnı adı- Osmandır, endi hoca vardım, soñ hoca familiyasına geldim.
-endi Osman qızı Emine
-aga, Emine-Şerfe men adım
-anañıznı adı?
-anamnı adı Hatice
-qaçıncı senesinde doğuldıñız?
-em, men,balam, doğru seneni de bilmeyim bizim mitrakmızda yoqtur, 29 s., a
o komendanta podpis etkende yazı qalmış, öyle de 29 sene kitti ,menden kuçuk
kadem diy –"abla, o menim doğğan yılım, senki dogül diy",soñ men onuñ
eki yaş,üç yaş biyuk edim, yaki yarım-üç yaş aralarınız var diydır annam, amma
bizim mitrikamız yoqtır bizim, balam, o vaqıtte, bilmeyim almamışlar, ya
coyüldumı, öyle
-qorantanızda qaç bala edi?
-qorantamızda altı bala edi, beştane oğlandır bir danem mendim, bir qız,
gendmiginde altı qızım, birdane oğlum var.
-babañız kim olıp çalıştı anda?
-babam kolhozçı edi
- ya anañız?
-anamda kolhozda işlerdir,tütün saçlırdır, tütün tüzerlerdi sarayda, babam
tütünde brigadir olıp işlerdir, öyle de yaşay edik balam.
Dört klass oqudım men
-köyünizde ocalar, oquğan kişler bar edim, Tarahtaşta, adı çıqqan kişler
oldımı?
-vardır, menim ocam cenkke kitti,qaytım kelmedi, ğarıpçıq, güzel ocam var
edi.
-köyünizde mektep bar edi?
-köyümizde mektep vardı, dört klass,oquğan mektep vardı, dört klass
oquip, beşinci klassqa geçende, endi Biyuk male qatnamaq kerektir maña, Küçük
male, Biyuk male vardı köyümizde,bir dane özen geçiy
-Adı ne özenni?
-adını bilmeyim
-aysı eki köy edi?
-eki köy qarşı-qarşiye Büyük male bir Küçük male, taşlarını arasında
-köyde halq çoq edi? balaban köy edi?
-e,bayağı var şte, kuçuk-kuçuk maliydır, eki male. Er bir şiye Sudaqqa
variy edi qalq,bazar-mazar, er bir şiy Sudaqqa edi,köylerde bazar
yoktur,magazinler vardır birdane-birdane.
-oturğan yerinizde yeşillik, terekler bar edi?
-e,vardı balam,azbarımız, örük, badem
-ögorotta yapa ediñiz?
-yoq, taşlar anda var edi. Bir parça vardır azbarda,sarmsaq,soğan saça edi
annam.öyle agorot-magarot yoq.
-ayvanlar bar edi?
-ayvanımız olurdı sığırımız,bir-eki qoy olurdı. Öyle etip yaşay edi, şte, halq
balam. Öyle cenk başlandı,mektepimizde qaldı öyle de.
-köpeginizni adı aqılda barmı?
-köpegimizni adı-Palma edi, Palma köpegimiz vardı birdane,bizim köyümizden
çıqarıp,anavu Biyuk male tarafta tibi çai vardı ,buç çair alıp kittiler de
,onda maşne koydılar, öyle ci artımızdan vardı ayvan, köpegimiz.
-Qırımdan çıqqanda?
-E, bizim çıqarığanda, ay, ayvan.
-Artınızdan cıladı.
-Sığırmız,ay bugün bızavlar, ay yarın bızavlar bekliy, çıqardı babam anna
yollarğa, soğanı içine,var ayvan diip, öyle de ayvan artımızdan baqtı qaldı.
Sığırımız azbarda,köpeyek bizden barabane
kittip, öyle etip,babam –"Palma, kayt, ive, var ive, var sığırını
yanına" diip babam köpege, otrıy, bizge baqıp ayvan.bilmiim soñ maşinadan evge qayttımı, bilmiim ne oldu
ayvan.
-Çoq lağaplar bar edi?
-E, çoq vardı.
-Adıñız aqılınızda qaldı?
-Çıvarmız derlerdi, Tatasan derlerdi, men babama Çaç Osman derlerdi, nasıl
lağap o bilmiim. Birdane ağası vardı, adı Ümer de, oña da Çaç Ümer derler.
Ayneni
Ayya –ayya-ayneni
Yuqla balam sen
Oğlum olsa bir baqtır, ayneni
Qartayğanda tayaqtır, ayneni
Pencereni qapıqtır, ayneni
Qaranıq evde çıraqtır, ayneni
Ayya-ayya- ayneni
Yuqla balam sen.
Bugünge qadar qırımtatarlarnıñ 1917 senesi açılğan
I. Qırımtatar Demokratik Parlamentosı üzerinde ne qadar ilmiy çalışmalar kerçekleştirilgen
kibi olsa da, bahsetilgen Parlamentosınıñ iş tertibi ve bu yerde sunumlar
yapqan Nöman Çelebicihanlar, Hasan Ayvazovlar, Cafer Seydahmetler ve diger körümli
cemiyet erbaplarınıñ haqqında bilgiler pek azdır. İşte bu kibi nadir,
qırımtatar halqı içün muqaddes evraqlar halq mülkü olaraq her birimizin
bunlarını ögrenmege, incelemege haqqımız bardır, dep sayam. Sözü keçken
çıqışlar stenografileri tek bugün tapıldı, diye aytmaq yanlıştır, ama bular
yıllarca belli insanlarnıñ şahsiy fondlarında saqlanır eken. Bugün artıq her
kesniñ elinde olsun. Her bir akademisyen, gazeteci, üniversite talebesi, mektep
hocası bu arap elifbeli elyazmalarını oqup maqaleler, kitaplar yazsın. Butün
dünyağa qırımtatar halqınıñ küçlü ve zengin tarihini tanıtsın. 
